Sosyal Medya Stratejisi Nasıl Belirlenir

Hemen hemen her yazıda sıklıkla zikrettiğimiz sosyal medya olgusu, günümüz işletmeleri, markaları, girişimcileri, hizmet veya ürün tutundurma uzmanlarının vazgeçilmez iletişim ortamlarından en değerlisi haline geldi. Geleneksel medya kanallarının önemini giderek yitirdiği, tüketiciye ulaşabilmenin güçleştiği ve daha da önemlisi maliyetlerin artması; büyük kitleleri hedeflemede, hedeflenen kitle üyelerinin büyük çoğunluğuna ulaşabilmede ve en ideal kitle seçiminin en az hata ile yapılabildiği sosyal medya kanallarının önem kazanması, pazarlama yatırımlarının büyük ölçüde bu kanallara aktarılmasıyla sonuçlanmıştır. Hiçbir ekonomik kaygı gözetmeksizin oluşturulan sosyal medya araçları, ilk günkü misyonlarının tam aksine, reklamın tüketici kitlesine aktarılmasında etkin rol üstlenir hale gelmişlerdir. Her reklamcı, pazarlama uzmanı, ürün geliştirici bilir ki; tüketicinin kalbini fethetmek zordur ve pazarlama faaliyetleri düzenlenirken, kilitli olan tüketici kapısı kırılmadan açılmak zorundadır. Bunu başarabilmek içinse bir takım stratejiler belirlenmelidir.

Strateji kelimesi en eski anlamıyla günümüz Türkçesine çevirildiğinde, savaş öncesi düşman ordularının durumuna göre bir savaş planı oluşturma şeklinde açıklanmıştır. Yani savaş öncesinde riskleri, avantajları sezebilme ve savaş gidişhatını planlayarak, belirlenen plan çerçevesinde yapılan işlevlerin bütünüdür. Fakat bu kelime günümüzde, özellikle de ekonomi dünyasında sıklıkla telaffuz edilmektedir. Pazarlama stratejileri, şirket stratejileri, işletme stratejisi, marka stratejilesi, finans stratejileri, kriz stratejileri v.b. şeklinde kullanımları görebilmekteyiz. Strateji kelimesi en basit haliyle; uzun ve meşakkatli bir yol üzerinde kullanacağınız yol haritanız olarak açıklanabilir. Yola çıkmadan önce güzergahlarınızı tanımanız, karşılayacağınız yolu öğrenmeniz ve kaybolmadan hedefinize varabilmeniz için yol haritasına ihtiyaç duyuluyorsa, sosyal medya üzerinde pazarlama faaliyetlerini belirlemeniz için de bir takım yol haritalarına ihtiyaç duyulur.

Sosyal medya stratejisi burada devreye girer. Sosyal medya kanalları üzerindeki tüm faaliyetlerin çeşitli plan ve projelere bağlı olarak yürütülmesi anlamına gelen sosyal medya stratejisi, işletmenizin ya da markanızın sosyal medya üzerindeki tüm uğraşlarını düzene sokmanızda büyük önem arz etmektedir. Daha fazla tüketici grubuna ulaşabilmek, yeni müşteriler yaratabilmek, işletmenizin ya da markanızın itibarını sosyal medya kanalları üzerinden arttırmak, mevcut pazarlama faaliyetlerinizi genişletmek, satışlarınızı arttırmak ve en önemlisi müşterilerinizle iletişim halinde olabilmeniz için kendinize uygun sosyal medya stratejinizi geliştirmek mecburiyetindesiniz.

Sosyal medya stratejisi belirleme aşaması işin en zor tarafı olarak kabul edilmektedir. Bu süreç, sosyal medya pazarlama süreci içerisinde en önemli aşamalardan birisini teşkil eder. İster işletme, isterseniz de marka olun; ister hizmet isterseniz ürün pazarlayın, unutmamanız gereken en önemli kural sosyal medya araçları üzerindeki tüm aktiviteler sizin kontrolünüz dışındadır. Hal böyle olunca geleneksel medya araçlarındaki pazarlama stratejilerinizi bir kenara bırakarak sosyal medya odaklı yeni stretejiler keşfetmeniz sizin yararınıza olacaktır. Sosyal medya stratejilerini belirleme sürecinde işinize yarayacak püf noktalarını aşağıda maddeler halinde sıraladım.

1) Amacınızı belirleyin: Sosyal medyayı neden tercih ediyorsunuz? Sosyal medya kanalları üzerinden ulaşmak istediğiniz amaç ne? İlk olarak bu iki soruyu yanıtlamanız gerekiyor. Marka, işletme, kar amacı gütmeyen kuruluş, şahıs, şirket ya da başka birşey. Ne olduğunuza karar verin ve öz eleştirinizi yaparak, kendinizi hangi konumda gördüğünüzü, işletmeci mantığıyla değil tüketici mantığıyla belirlemeye gayret edin.

2) Hedef kitlenizi belirleyin: Sosyal medya stratejilerini oluşturmada en önemli husus hitap ettiğiniz hedef kitleyi belirlemektir. Hedef tüketici kitlesini belirmek bu aşamanın en zor işidir. 1. aşamada belirlediğiniz amaca en uygun hedef kitleye sahip olabilmek için hedefinizdeki kitlenin beğenilerini, yaşam tarzlarını, paylaşımlarını en başarılı şekilde analiz edip; onların beğenileri dahilinde sosyal medya konumlandırmanızı yapmanız gerekmektedir. Örneğin kadın iç çamaşırları pazarlayan bir moda işletmesi iseniz, hedef kitlenizde doğal olarak kadınlar olmalı ve haliyle kadın ruhuna hitab eden paylaşımlarla hedef kitlenizin dikkatini çekmelisiniz. Aksi taktirde pazarlama çabalarınız boşa gidecektir.

3) Yalnızca reklama yönelmeyin: Sosyal medya kullanıcılarının birer tüketici olduğu gerçektir, fakat işletmeler açısından sosyal medya kullanıcıları, direkt potansiyel müşteri olarak algılanmamalıdır. Unutmayın ki sosyal medya kullanıcı kitlesi, bu platformları eğlenmek, zaman geçirmek ve arkadaşlarıyla iletişime geçebilmek amacıyla kullanıyor. İşletme ya da marka olarak sizler sosyal medyayı yalnızca reklam mecrası olarak kabul ederseniz, en başta hataya düşmüş olursunuz. Çünkü sosyal medya kullanıcıları tıpkı geleneksel medya takipçiliğinde olduğu gibi, uzun süre reklama maruz kaldığı taktirde ilgili mecrayı terk etmekte ya da sizin hakkınızda yanlış bir imaja sahip olabilmektedir. Örneğin sosyal medya ağlarındaki hesaplarınızda sürekli ürün ya da hizmet reklamı bağlamında paylaşımlar yaptığınız taktirde takipçi ve hayran sayılarınızda önemli ölçüde düşüş meydana gelecektir. Sosyal medya platformlarında ilk amacınız, kullanıcıları kazanmak olacaktır. Kullanıcı kazanmak için ise reklam başarısız bir girişimdir ve ters tepki yaratacaktır.

4) Gelenekten uzaklaşın: Gelenekten kastım geleneksel medya araçlarında tercih ettiğiniz stratejileri bir kenara bırakın. Unutmayın ki sosyal medya geleneksel medyadan çok daha farklı bir ortamdır. Geleneksel medyadaki tek taraflı iletişim, sosyal medyada birden bire çift yönlü olarak karşımıza çıkar ve işletmeler bu çift yönlü iletişime alışkın değilse, başarısız girişimlerde bulunarak ellerindeki mevcut kitleyi de kaybedeceklerdir. Kısaca, sosyal medya pazarlaması, sarı sayfalara ilan verir gibi, televizyon ya da radyo reklamlarındaki gibi klişeleşmiş metinlerin kabul edilebildiği ve mikrofonun sürekli marka ya da işletmenin elinde bulunduğu ortamlarda yapılan pazarlama çabalarından çok daha farklı yerdedir.

5) Çift yönlü iletişimi unutmayın: Sosyal medya pazarlama stratejilerini belirlerken, tüketici kitlesinin nezdinde ulaşılabilir ve eleştirilere açık olmayı unutmayın. Sorulan bir soru, ürün yada hizmet hakkında bir yorum, satış sonrası eleştiri veya övgü, şikayet gibi durumlara hazırlıklı olun ve mümkün olduğunca tüm hedef kitle ile iletişim halinde olarak soruları yanıtsız bırakmayın.

6) Rekabeti unutmayın: Sosyal medya mecraları markaların, rakipleriyle yarıştığı en önemli platformları oluşturmaktadır. Bu nedenle rakiplerinizin sosyal medya stratejilerini yakından takip edin. Elde ettiğiniz verileri bir kenrarda tutun ve bunları sonraki hamlenizi belirlemede kullanın.

7) Hangi mecraları tercih edeceğinizi belirleyin: Sosyal medya araçları içerisindeki onlarca farklı platform içerisinden hedefinize en uygun olanını belirleyin. Eğer sosyal medya performans değerlendirmesi konusunda yetersizseniz bu işe uygun kişileri istihdam edin. Sosyal ağlardan hangisini tercih edeceksiniz, Twitter mı?, Facebook mu?, Instagram mı? sorunun yanıtını uzmanlardan alabilir, kendinize uygun olanları tercih edebilirsiniz. Unutmayın ki herşeyin bir maliyeti vardır. Sosyal medya pazarlaması ve stratejilerin belirlenmesi de belirli bir miktar yatırım gerektirir. Bu nedenle yatırımsız fayda beklemek ve başarı sağlamak mümkün değildir.

Bir önceki yazımız olan Türkiye'de Ice Bucket Challenge Yankısının Pazarlama Açısından Değerlendirilmesi başlıklı makalemizde ALS kampanyası, Ice Bucket Challenge kampanyası ve Ice Bucket Challenge marketing hakkında bilgiler verilmektedir.