Niş Pazarlama Nedir?

Niş Pazarlama Nedir?

İngilizce Niche Marketing olarak geçen terim, işletmelerin ürünlerini pazarlamada etkinliği sağlayabilmek adına pazar bölümlendirme adımından hemen sonra, pazarda hiç hizmet verilmeyen ya da sağlanan hizmetlerden yeterince yararlanamayan tüketici kitlesini hedefleyerek, yalnızca onlara yönelik pazarlama çabalarında bulunulması ya da pazarı yalnızca o tüketici grupları için bölümlendirmesi şekline niş pazarlama adı verilmektedir. Günümüzde işletmeler, üreticiler ve pazarlama yöneticileri yaşanan yoğun rekabet ortamında pastadan pay kapabilmek adına çok çeşitli pazarlama stratejileri izlerken, niş pazarlama bu noktada onların imdadına yetişen önemli uygulamalardan birisi durumunda. Çünkü ürün ya da hizmetleri, piyasanın tamamına ya da potansiyel pazara yöneltmek günümüzde hem maliyetli hem de rekabet nedeniyle aşırı riskli olabilmekte. Bu nedenden dolayı girişimciler piyasadaki açık sektörleri farketmek kaydıyla yalnızca belirli özellileri taşıyan tüketici kitlesine yönelik ürün üreterek onların ihtiyaçlarını karşılamak suretiyle kar elde etme çabalarına girişmektedir. Bugünkü yazımda niş pazarlama nedir sorusunun yanıtını vererek niş pazarlamanın özellikleri hakkında açıklamalar yapacağım.

Niş Pazarlama Nedir?

Aslına bakıldığında sanayi devriminin ardından artan tüketici talebine karşılık, ürünlerini ya da hizmetlerini piyasaya sunan işletmeler üretim, satış ve fiyat odaklı pazarlama anlayışını benimsediklerinden dolayı, özel ve farklı istekleri bulunan tüketici kitlelerini uzun süre ihmal ettiler. Bu durum bazı işletmelerin ya da üreticilerin rekabetten kaçınmak için kimsenin faaliyet göstermediği alanı seçerek bu amaca ulaşmak istemesi temeline dayanan pazarlama stratejilerini seçmesine neden oldu. Bu durumu bir avantaj olarak değerlendiren girişimciler bu alanda uzmanlaşarak kazanç sağlamak istemekte ve bu stratejide de oldukça başarılı faaliyetler yürütmektedir. Bölünmüş pazar içerisinde özel isteklere sahip tüketici kitlelerinin yoğunluğu azımsanamayacak kadar çok olduğundan dolayı niş pazarlama stratejileriyle üretimini düzenleyen işletmeler yüksek kar marjlarına ulaşabilmektedir. Fakat geçici süre de olsa rekabetten kaçınmak isteyen orta ve küçük ölçekli işletmeler ilerleyen dönemlerde daha güçlü ve büyük işletmelerin de bu tüketici kitlelerini hedeflemeleri nedeniyle sektörde yoğun rekabet baskısı altında kalabilmektedir. Dolayısıyla niş pazarlama getirisi yüksek olmasına karşın aynı zamanda rekabet baskısına maruz kalındığı takdirde riskli de olabilmektedir.

Niş pazarlama stratejisini benimseyen işletmeler üretim, AR-GE ve tüketici istekleri doğrultusunda değişen talepleri sürekli takip etmek ve ürünlerini sürekli geliştirmek mecburiyetindedir.

 

Niş Pazarlamanın Özellikleri

Niş pazarlama aşağıdaki özelliklerle diğer pazarlama çabalarından ayrılmaktadır. Bu özellikler:

  • Niş pazarlama stratejisini benimseyen işletmelerin ürettiği ürün ya da hizmetlerin, aynı pazara hitap eden ve standart ürün ya da hizmet üreten işletmelerin karlılık oranlarına göre daha yüksek olmaktadır. Bu da genellikle niş pazarlama çabalarında bulunan işletmeleri bu yönteme sevk eden en önemli motivasyon kaynağıdır.
  • Tüketici memnuniyeti, müşteri sadakati ve tüketici güveni gibi satın alma sonrası yaşanan tüketici davranışları, niş pazarlama yapan işletmeler tarafından daha kolay elde edilebilmektedir.
  • Hedeflenen tüketici kitlesinin istek ve arzuları, genel kitleden farklı olduğu için; üreticiler ve işletmeler ürünlerini yalnızca onların isteğine göre üretmektedir. Dolayısıyla üretimde uzmanlaşma söz konusudur.
  • Benzer şekilde tüketici kitlesi genelin içerisinde küçük bir grup tarafından oluştuğu için, müşteri iletişimi daha kolay bir şekilde gerçekleşebilmektedir. Bu durum da işletmelerin tutundurma faaliyetlerine aktaracakları bütçeleri büyük oranda azaltmalarıyla sonuçlanmaktadır. Çünkü kitle büyüdükçe müşteri iletişimi için harcanacak bedel de büyümektedir. Oysa niş tüketici kitlesi küçüktür ve yapılacak çabalar için büyük bütçelere ihtiyaç duyulmamaktadır.
  • Üretim niş pazara hitap eden işletmeler açısından bazen maliyetli olabilmektedir. Hedef kitlenin küçük olması nedeniyle satışlar da düşük olacaktır. Fakat istekler özel olduğundan dolayı ürünlerin karlılık oranları yüksek olduğundan işletmeler açısından büyük oranda avantaj sağlamaktadır.
  • Çoğu zaman niş pazarlama kavramı mikro pazarlama kavramıyla karıştırılmakla birlikte, mikro pazarlama kişiye özel (tek kişiye) pazarlama çabalarına yoğunlaşmaktadır. Oysa ki niş pazarlama büyük kitlenin içerisinde çok daha farklı istek ve beklentileri olan daha küçük bir kitleyi ilgilendirmektedir. Dolayısıyla yapılan pazarlama türü mikro değil, makro ya da kitle pazarlaması olarak kabul edilmektedir.
  • Niş pazara yönelik ürün ya da hizmet üreten işletmelerin belirlediği fiyat düzeyinden satın almaya hazır bir kitle mevcuttur. Bu nedenle fiyat genellikle niş ürünlerde yüksek olmaktadır.

Niş Pazarlamaya Nasıl Başlanır?

İşletmelerin niş pazarlamaya başlamak için yapması gereken en önemli ilk iş, faaliyet gösterdikleri mevcut pazarlarındaki tüketicilerin istek ve arzularını eksiksiz biçimde anlamaya çalışmak olmalıdır. Bu işlem işletmenin kendi pazarı hakkında çok detaylı bilgiler elde etmesini sağlayacaktır. Bu adımın ardından ulaşabilecekleri tüketici kitlesi içerisinde ürün ya da hizmetleri genelden farklı olarak isteyen grupların tespit edilmesi gerekmektedir. Çünkü niş tüketici kitlesi, istekleri ve beklentileri farklılaşmış bireylerden oluşur. Ayrıca bu bireyler, genel tüketici kitlesinin içerisinde azınlıktadır. Dolayısıyla bölümlendirdiğiniz pazarı, niş tüketici kitlesi için yeniden bölümlendirmeniz gerekmektedir. Örnek vermek gerekirse, şampuan üreticisi için pazar kavramı oldukça geniş iken, saçında kepek sorunu olanlar için şampuan üretmek geniş kitlenin içerisinde niş tüketici kitlesini yakalamak amacıyla yapılmış bir çabadır. Buradan hareketle niş pazarlamaya nasıl başlanır sorusuna vereceğimiz ilk yanıt pazardaki özel istekleri olan tüketicilerin tespit edilmesi şeklinde yanıtlamak doğru olacaktır.

Hemen akabinde tespit edilen özel tüketi kitlesinin özelliklerine uygun ürün ya da hizmet üretim üretemeyeceğimiz sorunudur. Şayet mevcut üretimimize devam ederek, niş tüketici kitlesine uygun ürün üretebiliyorsak ve üretimimizi bu kitleye de kaydırabiliyorsak, o zaman şanslıyız demektir. Çünkü üretim maliyet isteyen bir işlemdir, aynı zamanda üretimde değişiklik yapmak da maliyetlidir. Dolayısıyla üretim maliyeti ile, hitap edeceğimiz tüketici kitlesinin örtüşmesi gerekmektedir.

Şayet üretimi gerçekleştirebiliyorsak, yapılması gereken ilk şey niş tüketici kitlelerinin dikkatini çekmek olacaktır. Genel kitlenin içerisinde sıkışıp kalmış özel tüketici gruplarının dikkatini çekme işlemi, standart pazarlama stratejileriyle gerçekleştirilmekle birlikte, özel tüketici kitlesinin takip ettiği kanallar üzerinden içerik pazarlama metotlarını yönelmekle de başarılabilir. Bu yöntem hem maliyeti az, hem de daha başarılı olacaktır.

Niş Pazarlama Örnekleri

Çok sayıda örneğini gördüğümüz niş pazarlamaya yönelik çabaların en çok tanınanlarını sizlere aktaracağım.

Perwoll

Yalnızca siyah kıyafetler için ürettiği deterjan bilinen en güzel niş pazarlama örneklerinden birisidir. Genel tüketici kitlesinin içerisinde siyahlara özel deterjan beklentisi olan müşteri kitlesini çok iyi bir şekilde bölümlendirmiş ve onlara özel ürün üretmiştir.

SAP Yazılım

Yalnızca IBM bilgisayar sistemlerine özel yazılımlar üretmiş ve bu bağlamda sektörlerin niş isteklerine uygun programlar geliştirmiştir. Şu an dünya da lider yazılım üreticilerinden birisi olarak bilinmektedir.

Baltika

Avrupa’daki alkol tüketen kitle içerisinde, alkolsüz bira tercih eden kitleyi hedefleyerek alkolsüz Baltika 0 biralarını üretmiş ve bu anlamda dünya da tanınmıştır. Aynı zamanda Hollandalı bira üreticisi Bavaria’da alkolsüz biralarıyla niş tüketici grupları arasında tercih edilmektedir.

Vejeteryan Restoranlar

Yeme içme sektörü dünyanın en geniş sektörlerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Milyonlarca potansiyel müşterinin içerisinden et yemeyen ve vejeteryan tüketici kitlesinin hedeflenmesi ise tam anlamıyla niş pazarlamaya örnek girişimler arasında yer almaktadır.

Lefty’s

Yalnızca sol elini kullanan solaklara uygun ürünler üreten ender işletmelerden birisidir. Solaklar için mouse (fare), mutfak malzemeleri, kıyafetler ve kırtasiye malzemeleri üretmektedir.

İslami Yayın Satan Kitapçılar ve Yayınevleri

Tüm kitap piyasası içerisinde yalnızca İslami kitap beklentisi olan tüketici kitlelerini hedefleyerek niş pazarlama faaliyetlerinde bulunmaktadırlar.

Bir önceki yazımız olan Tüketici Davranışı Nedir? başlıklı makalemizde satın alma davranışlarını etkileyen faktörler, tüketici ve tüketici davranışı hakkında bilgiler verilmektedir.

Hakkında Çağrı Ergezer

1983 Kahramanmaraş doğumlu. Lisans öğrenimini Uluslararası İlişkiler, yüksek lisans İşletme (Pazarlama ABD) ve doktorasını işletme (pazarlama anabilim dalı) üzerine yaptı. Küçük yaştan itibaren ilgi duyduğu bilgisayar teknolojileri ve internet, onun sosyal medya, dijital pazarlama ve dijital içerikler üzerine yoğunlaşmasını kolaylaştırdı. Şimdi özel bir üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapan yazar; dijital pazarlama, e-ticaret, sosyal medya ve tüketici davranışları üzerine bilimsel çalışmalarını sürdürmekte. Boş zamanlarında kendine ait olan "ergezer.net" adlı blogda deneyimlerini okuyucularıyla paylaşarak yerli yabancı çok sayıda şirkete danışmanlık hizmeti vermekte.

Cevapla

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Required fields are marked *

*

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.